Η Διαχείριση του Πένθους στην Απώλεια Παιδιού
Ο θρήνος και το πένθος από απώλεια τέκνου είναι κοινώς παραδεκτό ότι αποτελούν φαινόμενα βαθύτερα και εντονότερα από αυτά που παρατηρούνται σε άλλες μορφές πένθους. Και μόνο το γεγονός ότι δεν αποδίδεται γλωσσικά αλλά μόνο περιφραστικά αυτό το είδος απώλειας είναι ενδεικτικό.
Ο γονέας που έχασε το παιδί του υφίσταται την ανατροπή της «λογικής» πορείας της ζωής και παρεμποδίζεται στον φυσικό του ρόλο που είναι, στην ουσία, η προστασία του τέκνου. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει την αποδοχή της κατάστασης, προκαλεί στέρηση της ελπίδας για το μέλλον και απώλεια κινήτρου.
Όπως συνήθως αναφέρεται, η ζωή του γονέα που υφίσταται μια τέτοια απώλεια συγκλονίζεται δια παντός και πολλές φορές αυτός εγκαταλείπεται σε μια άνευ νοήματος επιβίωση.
Το βίωμα του πένθους από απώλεια τέκνου αλλάζει μόνο ως προς τη διαχείρισή του από τον γονιό, την αποδοχή ή όχι της λήψης βοήθειας και υποστήριξης, τον χρόνο που χρειάζεται για να συμφιλιωθεί με το γεγονός και την προσκόλλησή του στο παρελθόν.
Το πόσο θα διαρκέσει αυτό είναι υποκειμενικό και δεν εξαρτάται μόνο από την ηλικία του παιδιού αλλά και από τον τρόπο θανάτου, την ηλικία του γονέα, το υποστηρικτικό πλαίσιο, την ύπαρξη άλλων τέκνων ή τη δυνατότητα απόκτησης άλλων τέκνων κ.α.
Όταν το βίωμα του θρήνου και του πένθους έχει γίνει χρόνιο και μας αποτρέπει να στηρίξουμε άλλες εκφάνσεις της ζωής μας, προτείνεται και κρίνεται απαραίτητη η βοήθεια ειδικού.
Η αποδοχή και η συμφιλίωση με τον θάνατο ενός τέκνου είναι μια σύνθετη ψυχολογική διεργασία για εμάς και απαιτεί χρόνο, υπομονή, επιμέλεια και πολλές φορές εξειδικευμένη φροντίδα.
Παρακάτω απαριθμούνται ορισμένες παράμετροι που σχετίζονται με αυτή τη μορφή πένθους και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη:
Πώς ν'αντιμετωπίσετε τα συναισθήματα της απώλειας;
- Εάν νιώθετε να επιθυμείτε να μην αισθάνεσθε τίποτα, αρνούμενοι πως ό, τι συμβαίνει, συμβαίνει πραγματικά και δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε την προοπτική να ζήσετε τη ζωή σας χωρίς το παιδί σας, συνιστάται να μην επιλέγετε την αδρανοποίηση. Εάν βρίσκεστε κοντά σε παρόμοια περίπτωση, μεριμνήστε να προστατεύσετε τον γονέα θανόντα τέκνου από το να βλάψει τον εαυτό του (π.χ. μέσω λήψης ουσιών) προκειμένου να αδρανοποιήσει την αντίληψή του για την πραγματικότητα.
- Η εξωτερίκευση των συναισθημάτων και των σκέψεών σας είναι πάντοτε μια καλή λύση. Η παρότρυνση προς αυτό ωφελεί και έτσι θα νιώσετε ότι μπορείτε να μοιραστείτε τον πόνο σας με τους άλλους.
- Η ενοχή λόγω της αδυναμίας αποτροπής του γεγονότος αποτελούν σημαντικό ψυχολογικό φορτίο. Συνηθέστατα μπορεί να επικρίνετε τον εαυτό σας για τις πράξεις και παραλείψεις σας, να στρέφεστε έναντι τρίτων και να κατακλύζεσθε από συναισθήματα απόγνωσης και ανημπόριας. Μπορεί ακόμα και να διαμορφώνετε τις επιλογές ζωής σας στο μέλλον κατά τρόπο επιβλαβή για εσάς και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του ή να τα παραμελείτε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μην καθυστερήσετε την προσφυγή σε κάποιον ειδικό, ώστε να σας καθοδηγήσει όσο το δυνατόν με ασφαλέστερο τρόπο μέσα από το κουράγιο στην αγάπη για τη ζωή σας.
- Είναι πολύ σύνηθες να εξακολουθεί ο γονιός να συμπεριφέρεται σαν να ήταν ζωντανό το τέκνο που χάθηκε. Εάν αισθάνεσθε έντονα την ανάγκη να διατηρήσετε τις συνήθειες του, κάντε το. Ωστόσο, καθώς περνούν τα χρόνια, μην εξασθενείσθε στις αναμνήσεις σας. Είναι σημαντικό όταν παρατηρείτε αυτές τις συμπεριφορές σε εσάς επί μακρόν, να ζητήσετε υποστήριξη ειδικού.
- Ενώ για τους άλλους ανθρώπους η ζωή συνεχίζεται, ο γονέας θυμώνει και θεωρεί ότι δεν τον καταλαβαίνουν όταν βιώνει το πένθος για πολλά χρόνια μετά την απώλεια. Μια τέτοια καταστροφική απώλεια μπορεί να σας κάνει να εξακολουθείτε να υποφέρετε για καιρό χωρίς οι άλλοι να μπορούν να σχετιστούν με το γεγονός και μαζί σας. Ωστόσο, προοδευτικά θα αποδεχτείτε ότι ο πόνος του γονέα μπορεί να είναι για χρόνια το ίδιο έντονος με την ημέρα που το γεγονός συνέβη, χωρίς αυτό να σημαίνει αδιαφορία από πλευράς των άλλων. Πρόκειται για έναν δεσμό άρρηκτο, τον οποίο οι τρίτοι δεν θα μπορέσουν να μοιραστούν μαζί σας. Μπορείτε, παρόλα αυτά, να ελπίζετε και να καταφύγετε στην κατανόηση και την φροντίδα τους για να ανακουφιστείτε.
- Σημαντικά είναι συχνά τα ορόσημα της ζωής, τα γενέθλια, τα επιτεύγματα και οι μεγάλες αναμνήσεις από το χαμένο τέκνο. Καλό είναι να υποστηρίζεσθε σε παρόμοιες περιστάσεις, με την παρουσία των οικείων σας και να μοιραστείτε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας, ιδιαίτερα στις πρώτες παρόμοιες επετείους.
Αν και υπάρχουν πάντα τρόποι να σταθεί κάποιος δυνατός δίπλα σε έναν γονέα που έχασε τέκνο, ή να αντιμετωπίσει μια τέτοια απώλεια με θάρρος, εντούτοις αυτές οι στιγμές είναι δύσκολες και καθοριστικές για τη ζωή του ατόμου.
Δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε το φορτίο και τον πόνο, όμως υπάρχουν μικρές ή μεγάλες συμβολές στην ανακούφιση του ατόμου. Κάθε συμπονετική, κατανοητική και εγκάρδια προσέγγιση στήριξης είναι χρήσιμη, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την προσωπική στάση απέναντι στο γεγονός όταν γίνεται από μια θέση ενδιαφέροντος και φροντίδας.