Τι συμβαίνει στο Facebook προφίλ σου όταν πεθαίνεις;
Σε 100 χρόνια υπολογίζεται πως οι νεκροί χρήστες του Facebook θα είναι περισσότεροι από τους ζωντανούς. Τι σημαίνει αυτό για το πιο διαδεδομένο μέσο κοινωνικής δικτύωσης της εποχής μας και ποιες λειτουργίες παρέχει όσον αφορά τη διαχείριση του προφίλ σας μετά το θάνατό σας;
Το Facebook υπολογίζεται πως διαθέτει περισσότερους από 2,7 δισεκατομμύρια ενεργούς χρήστες. Ανάμεσα σ’ αυτούς υπάρχουν περίπου 10 με 30 εκατομμύρια προφίλ ανθρώπων που δεν βρίσκονται πια εν ζωή.
Με μερικούς πρόχειρους υπολογισμούς, το συνολικό ποσοστό των νεκρών χρηστών της μεγαλύτερης πλατφόρμας social media στον κόσμο αγγίζει το 1%. Ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές, αυτό θ’ αρχίζει να αυξάνεται ραγδαία με την πάροδο του χρόνου.
Αρκετοί μελετητές έχουν επεξεργαστεί σενάρια σχετικά με την αναλογία νεκρών-ζωντανών στα social media τις επόμενες δεκαετίες. Σ’ ένα απ’ αυτά επισημαίνεται πως αν το Facebook σταματούσε σήμερα να δέχεται νέους χρήστες, το 2065 το 98% των χρηστών του θα ήταν νεκροί.
Το συγκεκριμένο σενάριο, ωστόσο, είναι ιδιαίτερα υπερβολικό, αν αναλογιστεί κανείς το γεγονός πως καθημερινά εισέρχονται στην πλατφόρμα 500.000 χρήστες. Λαμβάνοντας όμως υπόψη πως το Facebook είναι πολύ πιθανό να κορεστεί από χρήστες τις επόμενες δεκαετίες, το 2110 οι νεκροί χρήστες θα είναι περισσότεροι από τους ζωντανούς.
Τα δεδομένα αυτά μπορεί να είναι προβλέψεις, έχουν, ωστόσο, θορυβήσει όλες τις πλατφόρμες social media, οι οποίες προσπαθούν εδώ και χρόνια να δημιουργήσουν ένα χώρο «εναπόθεσης» αυτών των λογαριασμών, χωρίς να επηρεάζουν τη λειτουργία των ενεργών χρηστών.
Εικονίδιο "Εις μνήμην" Facebook
Το Facebook, πρώτο εδώ και μερικά χρόνια, έχει δημιουργήσει την υπηρεσία «Εις μνήμην» η οποία αφορά όλους αυτούς τους λογαριασμούς. Σύμφωνα με αυτή, ο χρήστης μετά τον θάνατό του, ύστερα από ενημέρωση της πλατφόρμας από τους οικείους, παύει άμεσα να είναι ενεργός και μετατρέπεται σ’ ένα χώρο όπου οι οικείοι και φίλοι θα μπορούν να μοιραστούν τις αναμνήσεις τους και να εκφράσουν την αγάπη τους προς το πρόσωπό του.
Η λέξη «Εις μνήμην» εμφανίζεται δίπλα στο όνομα του προφίλ του νεκρού, ενώ το περιεχόμενο που είχε κοινοποιήσει ο αποθανών (φωτογραφίες - δημοσιεύσεις) παραμένει στο facebook και είναι ορατό στο κοινό το οποίο είχε κοινοποιηθεί. Οι φίλοι του αποθανόντος μπορούν να κοινοποιούν αναμνήσεις στο χρονολόγιο μόνο όταν αν το επέτρεπαν οι ρυθμίσεις απορρήτου του λογαριασμού όσο ο χρήστης ήταν εν ζωή. Το προφίλ, ωστόσο, παύει να εμφανίζεται σε δημόσιους χώρους, όπως προτάσεις στην ενότητα «Άτομα που ίσως γνωρίζετε», στις διαφημίσεις ή τις επισημάνσεις γενεθλίων.
Σημαντικό είναι επίσης να σημειωθεί πως κανείς δεν μπορεί να συνδεθεί στο λογαριασμό, ενώ όσες σελίδες είχαν ως μοναδικό διαχειριστή έναν αποθανόντα, αφαιρούνται άμεσα από το Facebook. Ο μόνος που μπορεί να έχει πρόσβαση στο προφίλ του είναι ο υπεύθυνος για το λογαριασμό σε περίπτωση θανάτου, ο οποίος ορίζεται απευθείας από τον διαχειριστή του, μέσα από μια σχετική διαδικασία στις ρυθμίσεις του Facebook.
Ποιος μπορεί να είναι αυτός ο άνθρωπος και ποιες λειτουργίες μπορεί να διατελέσει σ’ έναν λογαριασμό «Εις μνήμην»;
Σύμφωνα με τον κανονισμό της πλατφόρμας, ο συγκεκριμένος χρήστης μπορεί να γράψει μια καρφιτσωμένη δημοσίευση για το προφίλ (π.χ. να κοινοποιήσει ένα τελευταίο μήνυμα ή να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την κηδεία), να δει τις δημοσιεύσεις, ακόμα και αυτές με τη ρύθμιση απορρήτου «Μόνο εγώ», να επιλέξει ποιοι μπορούν να βλέπουν και να δημοσιεύουν αφιερώσεις, να αλλάξει το κοινό των δημοσιεύσεων στις οποίες έχετε προστεθεί με ετικέτα, ν’ αφαιρέσει τις ετικέτες που έχουν δημοσιευτεί από άλλους, ν’ απαντά στα νέα αιτήματα φιλίας (π.χ. παλιών φίλων ή συγγενών που δεν είχαν ακόμα λογαριασμό στο Facebook), ν’ αλλάξει την εικόνα προφίλ και τη φωτογραφία εξωφύλλου, να ζητήσει την αφαίρεση του λογαριασμού, να απενεργοποιήσει τον υποχρεωτικό έλεγχο των δημοσιεύσεων και των ετικετών προτού εμφανιστούν στην ενότητα των αφιερώσεων, και τέλος να κατεβάσει ένα αντίγραφο του περιεχομένου που έχει κοινοποιηθεί στο Facebook.
Επιτρεπόμενες Ενέργειες Διαχειριστή του Λογαριασμού
Ο υπεύθυνος για το λογαριασμό σε περίπτωση θανάτου, ωστόσο, δεν έχει πρόσβαση σ’ όλες τις υπηρεσίες της πλατφόρμας. Συγκεκριμένα, δεν μπορεί να συνδεθεί στο λογαριασμό του αποθανόντα, να διαβάσει τα μηνύματά του, να διαγράψει φίλους ή να στείλει νέα αιτήματα φιλίας.
Ο χρήστης, ωστόσο, πέρα από τον ορισμό του ανθρώπου που θα διαχειριστεί τα social media του αφού πεθάνει, έχει τη δυνατότητα να διαλέξει την οριστική διαγραφή τους, κάτι που σημαίνει πως όλα τα μηνύματα, οι φωτογραφίες, οι δημοσιεύσεις, τα σχόλια, οι αντιδράσεις και οι πληροφορίες θα διαγραφούν αμέσως και οριστικά από το Facebook.
Ανάλογες υπηρεσίες διαθέτουν κι άλλες πλατφόρμες, όπως το Twitter και το Google, ωστόσο η διαδικασία είναι αρκετά πιο περίπλοκη και χρονοβόρα, καθώς ενδέχεται ο άνθρωπος που έχει οριστεί για τη διαχείριση ενός τέτοιου λογαριασμού να κληθεί να επιβεβαιώσει την ταυτότητα με προσκόμιση κρατικών αποδεικτικών εγγράφων.
Σε κάθε περίπτωση, οι υπεύθυνοι του Facebook και των υπόλοιπων social media καλούν τους χρήστες, όσο βρίσκονται εν ζωή, να ορίσουν κάποιον υπεύθυνο για τη διαχείριση του λογαριασμού όταν πεθάνουν, ή να παραχωρήσουν τους κωδικούς σύνδεσης σε κάποιον κοντινό συγγενή ή φίλο που εμπιστεύονται.
Έτσι, ίσως, πάψουν στο μέλλον να υπάρχουν λογαριασμοί ανθρώπων οι οποίοι συνεχίζουν να λαμβάνουν ευχές για τα γενέθλιά τους στον τοίχο του προφίλ τους, παρά το γεγονός πως έχουν πεθάνει εδώ και χρόνια.